Rüzgar mumu söndürür, ateşi körükler. Nassim Nicholas Taleb
Oğlum Eren’le 7–8 yaşlarındayken iş hayatı üzerine sohbet ediyoruz. Mesleğim nedir? İş günüm nasıl geçiyor? Onun okul sorumluluklarına karşılık benim sorumluluklarım neler vs.
Eren, sen iyi bir komutansın. Tecrübelisin, ekibinde askerlerin gibi, onları düzene sokuyorsun, onlarla hep toplanıyorsun dedi.
Ben kendimi lider, yönetici, müdür diye nitelendirirdim ancak komutan demek aklımdan geçmemişti. Metaforu çok hoşuma gitti.
Peki Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı’na Göre İyi Bir Komutan Nasıl Olmalı?
- Komutan, yaratan demektir. 1932 (İsmail Habib Sevük, Atatürk İçin, s. 85)
- Komutanlar, astlarından yüksek ve bilgili olmalıdırlar. (Afetinan, Atatürk Hakkında H.B., s, 78)
- Komutanların en büyük cesareti, sorumluluktan korkmamalarıdır.1918 (M. Kemal Atatürk’ün Karlsbad Hatıraları, Afetinan, s. 41–42)
- Eksiksiz bir komutanı oluşturan şey, eksiksiz ahlâktır. 1930 (Afetinan, M.B. ve M.K. Atatürk’ün El Yazıları, s. 112)
- Komutanlar, her vaziyet ve andaki duruma karşı gereken önlemleri duraksamadan ve hızla almak zorundadırlar. 1914 (Mustafa Kemal, Z. ve K. Hasbıhâl, s. 22)
İyi bir komutan için her şeyden önce çok çevik, tecrübeli, bilgili, cesur, sorumluluk sahibi, iyi ahlaklı, hızlı karar alabilen olmalı diyebiliriz sanırım.
Günümüzün sürekli değişen dünyasında, siyasal belirsizlikler, ekonomideki dalgalanmalar, dijital dönüşümün yarattığı süreçlerdeki değişiklikler, artan çalışan talepleri ve müşteri beklentileri, sosyal ve çevresel faktörler gibi bir çok etken nedeniyle her gün yeni çözümler, yeni fikirler, yeni stratejiler yaratmak ve ardından kuruluşlarımızı öngörülemeyen bir geleceğe yönlendirmek için çaba gösteriyoruz.
VUCA döneminde, ekip çalışması, her başarılı işin arkasındaki güç diyebiliriz. Çalışanlar bir araya geldiğinde, hedefle ilgili ortak bir vizyonu paylaştığında, güçlü yanlarını bir araya getirdiğinde, zayıf yönlerini tamamladığında ve ihtiyaç anında birbirlerine yardım ettiğinde üstesinden gelemeyeceğimiz zorluk yoktur diye düşünüyorum.
Çalışanların ve yöneticilerin %97‘si bir ekip içindeki uyum eksikliğinin bir görevin veya projenin sonucunu etkilediğine inanıyor. Peki, kuruluşumuzda sağlıklı bir ekip çalışması kültürünü teşvik etmek için neler yapabiliriz?
İşte ekibimizi harekete geçirmemize yardımcı olacak 7 ipucu:
(Her grup toplantımızda eğlenceli, öğretici, takım sinerjisini arttırıcı aktiviteler de yapmaya çalışıyoruz. İlgili başlıklar altına birkaç örnek de yazdım, belki sizlerde uygulamak istersiniz.)
1. Beklentiler konusunda net ol. Hiçbir şey, çalışanların motivasyonunu asla beklentimizi karşılayamayacakları hissinden daha hızlı yok edemez. Net, ölçülebilir (SMART) hedefler üzerinde anlaşın. Ardından, geri çekilin ve izleyin.
- Agile metodolojisini eğlenceli bir oyunla deneyimleyerek Pixel Town inşa ettik. Backlog da hedeflerimiz vardı, her takım sprint’lerde yapacağı taskları seçti, kimini tamamlayabildi, kimini tamamlayamadı. Retrospective toplantısı da yaparak, neler iyi gitti, neler kötü gitti, neler geliştirilebilinir, hedef değerlendirmesi yaptık.
2. Eğlence şart. İşin sıkıcı ve tatsız olması gerektiğini kim söyledi? Tabii ki, her zaman yapılması gereken sıkıcı faaliyetler olacaktır. Ancak bu hoş, samimi bir ortam yaratmamıza engel değil; başarıları kutlamak, arkadaşlığın tadını çıkarmak, etkinliklerde keyifli vakit geçirebiliriz.
- Ters Yüz, Inside Out animasyon filmini öncesinde seyrettik, üzerine sohbet edip, kahoot da yarışma yaptık.
https://create.kahoot.it/details/f237a741-8b5b-4815-ac2d-b6cbaa592f48
- Hikayemizi yazıyoruz etkinliğinde herkes 1 er cümle söyledi ve hayal gücümüzü kullanarak keyifli bir hikaye oluşturduk.
- Kahkaha Yogası etkinliğini, ŞD Partner Danışmanlık, Şengül DEMİR ile yaptık. Gülmek sağlık da dahil olmak üzere hayatımızın birçok yönünü, refah ve enerji düzeylerini etkiler. Bu nedenle her zaman güne gülümseyerek başlayalım.
3. Olumlu davranışları fark et. Şirketinizde hangisi daha çok dikkat çekiyor: Doğru bir şey yaptığınızda mı yoksa yanlış bir şey yaptığınızda mı fark ediliyorsunuz?
Olumsuz davranış ve performansa odaklanarak, aslında aynı şeyi daha fazla teşvik ediyor olabiliriz. Bunun yerine, neden Caught Being Great anlamına gelen bir kampanya başlatmıyoruz! Olan olumlu şeyleri bulmak ve tanımak için bir çalışma başlatalım, bu fark yaratacak.
- Teşekkür Seansı yaparak o dönemde yaptığımız kritik işleri konuşuyoruz, yaşadığımız zorlukları, deneyimimizi ve hikayemizi paylaşıyoruz. Marifet iltifata tâbidir.
4. Doğruyu Söyle. İster inanın ister inanmayın, morali her şeyden daha hızlı bozabilecek bir şey güven eksikliğidir. Dürüst ol, sözünü tut, adil ol ve asla dedikodu yapma. Bunlar eski moda değerler gibi görünebilir, ancak ekip çalışması ve sadakat atmosferi oluşturmak için vazgeçilmez temel taşlarıdır.
5. Takdir Et. Unutmayın, para her şey değildir. Aslında, ekip üyelerini motive etmeye gelince, para hiçbir şey değildir! Para, yalnızca biri iş ararken önemlidir. Ekip üyeleri, işte iyi performans gösterdikleri için takdir ve tanınma isterler. Onlara ücretli çalışanlardan ziyade gönüllülermiş gibi teşekkür et. Gerçek şu ki, minimum performans standardının üzerinde olan ekip üyelerinin yaptığı her şey gönüllüdür. Öyleyse neden çabalarını kabul etmiyor ve onları övmüyoruz?
6. Katılımcı Ol. Ekip üyelerini kararlara dahil etmeye çalış. Düzenli Kişisel Gelişim Görüşmeleri yap. Yeni fikirleri ve yapıcı geri bildirimleri teşvik et. Katılımcı olanlar, projeyi sahiplenme ve çabalarını katlama eğilimindedir.
- “Daha İyi Bir Versiyon Sen 2.0” gelişim programı yaptık ve birbirimizle odaklanacağımız konuları paylaştık ve uyguladıktan sonra deneyimlerimizi paylaştık.
7. Ödüller / Teşvikler. Teşvik programları planlarken, ekip üyelerinizi neyin motive edeceğini bulmak için zaman ayır. Neyin ilham vereceğini keşfetmeye çalış.
Bazende imkansızlıklar oluyor, ancak imkansızlıklar başarıya engel değildir.
Ne yazık ki, birçok şirket en değerli varlıklarının işgücü olduğunun farkında değil.
Enerjimizi arttıran, içinde bulunmak istediğimiz kültür
• Güven veren
• Başkalarına yardım eden
• Ümit veren
• Çıkış yollarını hep gören
• Gülümseten
• Teşekkür eden
• Özür dileyebilen
Enerjimizi düşürenler ise,
• Sürekli engel koyan ve sınırlayan
• Problem yaratan
• Takdir etmeyi önemsemeyen
• Olayları büyüten
• Suratsız ve kibirli olan
• Samimi ve içten olmayan
• Herseyi eleştiren
• Meraklı olmayan
- Mükemmel, uzun dönemli ve sürdürülebilir iş sonuçları üreten,
- Her birimle uyumlu çalışan ve organizasyonun ana hedeflerini gerçekleştirmesine aktif katkı sağlayan,
- Sorumluluk alanı dışındaki projelerde de görev alan ve bu projeleri üstün başarıyla sonuçlandıran,
- Yeniliklerin ve değişimin öncüsü olan, yenilikçi öneri ve uygulamalar geliştiren,
- Kriz durumlarında hızlı ve doğru kararlar veren,
- Şirket içerisinde duyulmuş, herkesçe bilinen başarılara imza atan,
çalışanlar için rol model olmamız önemli.
Liderlik yolculuğunda birkaç pratik öneriyi hatırlayalım
• Görünür ol- Orada olmanın gücünü kullan
• Duyulur ol- Sesinin gücünü kullan
• İleriye bak- Değerlerinin ve umudun gücünü kullan
• Takım ol- İşbirliğinin gücünü kullan
• Asla vazgeçme, işi yarıda bırakma- Dayanmanın gücünü kullan
• Başkalarını yukarı çek- Başarıyı paylaşmanın gücünü kullan.
Tek başımıza çok az şey yapabiliriz; birlikte, çok şey yapabiliriz. — Helen Keller
Kaynakça,
https://www.mindperk.com/articles/how-to-fire-up-your-team-but-not-burn-them-out/
https://stratejico.com/vuca-nedir
https://www.atam.gov.tr/duyurular/milli-savunma-ve-askerlik-sanati